Khi PS4 Pro và Xbox One X đang dần “yên vị” trên thị trường, thì lại xuất hiện những lời đồn đại về thế hệ PlayStation mới sẽ sớm ra mắt trong tương lai gần.
Nếu bạn còn nhớ thì PS4 chính thức ra mắt vào tháng 11/2013, tính đến nay chỉ mới gần 5 năm tuổi, quá ngắn so với tuổi đời của một thế hệ console như PS3 hay cũ hơn nữa là PS2. Tuy nhiên, đã có nhiều thông tin cho rằng Sony đã chuyển các bộ dev kit (công cụ phát triển) cho thế hệ PlayStation mới mà chúng ta sẽ tạm gọi là PlayStation 5, đến những nhà phát triển game để họ bắt đầu phát triển những tựa game mới cho hệ máy này.
Mọi chuyện khởi nguồn từ trang SemiAccurate, nơi từng chia sẻ thông tin PS4 sẽ có các phiên bản PS4.1, 4.2 và 4.3 và các phiên bản sau sẽ là nâng cấp chứ không thay thế các phiên bản trước. Thời điểm đó, khi công bố những thông tin này thì trang này đã bị cả cộng đồng “ném đá” và cười nhạo. Không ngờ cuối cùng tất cả lại trở thành sự thật khi Sony không những tung ra PS4 Slim mà cả PS4 Pro. Mới đây, theo trang SemiAccurate lại chia sẻ thêm thông tin về cấu hình của PlayStation 5 và gợi ý chiếc máy có thể ra mắt sớm nhất là trong năm nay.
Do chưa thể xác minh được tính xác thực của những chia sẻ này nên Trải Nghiệm Số tạm cho đây chỉ là những tin đồn. Thế nhưng đáng nói là theo thông tin từ trang SemiAccurate thì cấu hình của PlayStation 5 có vẻ không được như mong đợi lắm. Theo đó, thế hệ PlayStation 5 sẽ sử dụng GPU kiến trúc Navi sắp ra mắt của AMD làm gốc và tùy biến từ đó, còn CPU được sản xuất custom dựa trên vi kiến trúc Zen. Tác giả của bài viết trên trang SemiAccurate cũng tin rằng việc ra mắt mẫu máy mới này trong năm nay không phải là vấn đề gì, thậm chí còn cho rằng PlayStation 5 sẽ có khả năng hỗ trợ VR được xây dựng sẵn trong bộ vi xử lý của thế hệ PlayStation mới này.
PlayStation 5 ra mắt trong năm nay liệu có khả thi?
Vấn đề ở chỗ, việc PlayStation 5 được phát hành trong năm nay nghe có gì đó sai sai. Vì ở thời điểm này, Sony vẫn chưa hề hé môi bất cứ điều gì về thế hệ PlayStation mới, thậm chí PS4 hiện chỉ mới đi được nửa đoạn đường tuổi thọ của nó so với thông lệ trước đây. Nếu bạn còn nhớ thì thời điểm PS4 ra mắt vào năm 2013, đã có không ít lời chỉ trích từ người chơi cho rằng phần cứng của máy không cải thiện đủ nhiều về mặt đồ họa so với PS3, dù cả hai cách biệt tới tận bảy năm trời công nghệ phần cứng.
Chính vì vậy, nếu tung PS5 trong năm nay, tức chỉ hai năm sau khi ra mắt PS4 Pro thì Sony chắc chắn sẽ tiếp tục nhận những lời than phiền tương tự, nhất là khi công nghệ hiện tại vẫn chưa thể thu nhỏ được đáng kể quy trình sản xuất bán dẫn so với thời điểm PS4 Pro ra mắt. Trong khi đó, việc thu nhỏ này giúp mang đến khả năng vận hành mát hơn và tiêu thụ điện năng ít hơn, là yếu tố quan trọng giúp Xbox One X và PS4 Pro có thể cải thiện hiệu năng vượt trội mà không tạo tiếng ồn quá lớn, hay quá nhiệt và hoá đơn tiền điện tăng vọt.
Chưa kể, vi kiến trúc Zen của AMD tuy có thể mang đến hiệu năng tốt hơn so với Jaguar vốn tiêu thụ điện năng thấp, nhưng core của Zen vẫn lớn hơn nhiều so với Jaguar, và đây là lúc thật sự cần thiết một quy trình sản xuất bán dẫn có thể thu nhỏ hơn nữa. Tuy nhiên, nếu chuyển sang quy trình 14nm hay 12nm thì rõ ràng không có lợi về chi phí sản xuất cho Sony. Do vậy mà thời điểm ra mắt PlayStation 5 vào năm 2019 hoặc 2020 thì hợp lý hơn.
Khả năng tương thích ngược là yếu tố sống còn!
Lý do duy nhất nghe có vẻ hợp lý khi Sony quyết định ra mắt sớm một thế hệ PlayStation mới, là khả năng tương thích ngược hoàn toàn với tất cả những tựa game PS4 cũ. Vấn đề này rõ ràng không phải quá to tát với thế hệ PlayStation 4 hiện tại. Không như các thế hệ PlayStation trước đây, mỗi một thế hệ lại là một kiến trúc hoàn toàn mới, trong khi PlayStation 4 và 5 khả năng cao sẽ vẫn sử dụng cùng kiến trúc x86, do vậy khả năng tương thích giữa chúng không phải là vấn đề gì phức tạp. Tương tự, khả năng tương thích GPU giữa kiến trúc Polaris trong PS4 Pro và Navi trong PS5 chắc chắn cũng không phải là vấn đề gì khó khăn.
Vấn đề ở đây là liệu Sony có muốn đi theo con đường duy trì khả năng tương thích ngược giữa các thế hệ console hay không. Hiện nay, một chiếc máy PS4 có thể chơi được tất cả mọi tựa game mà PS4 Pro có thể chơi, và người chơi thì biết thừa hai hệ máy PS4 và PS4 Pro vẫn duy trì khả năng tương thích với nhau. Do vậy khả năng cao là họ sẽ mong đợi tính năng này trong thế hệ PlayStation mới, chẳng hạn có thể trải nghiệm những tựa game PS4 trên PS5 hoặc đỡ “đòi hỏi” một chút là PS5 và PS4 Pro có cùng thư viện game giống nhau, tương tự như trường hợp PS4 và PS4 Pro hiện tại.
Một giải pháp khác nghe có vẻ phức tạp hơn là duy trì khả năng tương thích xuyên suốt PS4 và PS5, nhưng PS4 sẽ là “phiên bản lỗi” với độ phân giải thấp hơn và các yếu tố đồ họa cũng tiết giảm đi, giống như kiểu cấu hình tối thiểu và cấu hình đề nghị trên PC vậy. Mặc dù ý tưởng này vẫn có thể khả thi, nhưng chắc chắn nó sẽ gây khó cho nhà phát triển hơn và khiến thế hệ console mới chậm bán được hơn, vì đa phần người chơi sẽ quyết định “ở lại” với phần cứng mà họ đang sở hữu hơn. Từ những suy nghĩ này, khả thi nhất vẫn là PS5 có thể chơi được game PS4 nhưng không có chiều ngược lại, và đây cũng là khả năng cao mà Sony sẽ lựa chọn làm hướng đi của hãng.
Tuy nhiên, có thể Sony sẽ quyết định sớm tung ra thế hệ console PlayStation mới với khung thời gian giữa chúng trở nên ngắn hơn. Nhưng trong trường hợp này, hãng sẽ phải đối mặt với thách thức không nhỏ trong việc mang đến hiệu năng cao hơn mà không cần đến một bộ khung “chà bá” cho máy hoặc hoặc bộ cấp nguồn (PSU) công suất lớn hơn. Dù vậy, với “ngôi vương” trên thị trường game console hiện nay, rõ ràng Sony không được lợi gì khi cố gắng sớm phát hành một hệ máy chơi game mới khi họ vẫn đang chiếm lĩnh thị trường.
Nói vậy không có nghĩa là Sony sẽ không thể ra mắt một thế hệ PlayStation mới trong năm nay hay trong năm tới. Vấn đề ở chỗ, nếu thế hệ đó không có khả năng tương thích ngược với PS4 thì mới là điều đáng ngạc nhiên, nhất là khi đối thủ của họ là Microsoft đã và đang làm rất tốt việc hỗ trợ tương thích ngược game Xbox 360 trên Xbox One.