Thử một tuần dùng ứng dụng portable

Mình luôn nghĩ máy tính mà không cài phần mềm thì chẳng thể làm được gì nhiều. Nhưng rồi một ngày, sau khi nhìn lại danh sách những ứng dụng nặng nề, bản quyền rườm rà, mình tự hỏi: “Nếu tất cả công cụ mình cần chỉ nằm gọn trong một chiếc USB thì sao?”

Thế là mình bắt đầu một thử thách kéo dài 7 ngày – sống và làm việc chỉ bằng các ứng dụng portable. Không cài đặt, không registry, không dấu vết. Mọi thứ – từ trình duyệt, phần mềm văn phòng đến công cụ chỉnh ảnh – đều phải chạy trực tiếp từ chiếc USB nhỏ bé của mình. Và đây là câu chuyện của mình trong tuần “tối giản kỹ thuật số” đó.

“Mang” cả trình duyệt đi khắp nơi – Firefox Portable

Vì công việc của mình là viết lách, trình duyệt gần như là “văn phòng thứ hai”. Mình chọn Firefox Portable vì cộng đồng đánh giá cao tốc độ và quyền riêng tư. Cài đặt cực đơn giản: tải gói nén, bung ra USB, và thế là xong — không cần cài, không cần quyền admin.

Trải nghiệm thật sự thú vị:

• Mình đăng nhập tài khoản Google, email, CMS… mà không lo lưu cookie hay lịch sử trên máy người khác.

• Toàn bộ extension, bookmark, mật khẩu đều theo mình khắp nơi.

• Khi rút USB ra, mọi dấu vết biến mất hoàn toàn khỏi máy chủ.

Cảm giác thật lạ: ngồi ở quán cà phê, cắm USB vào laptop của bạn bè và “mở văn phòng riêng” chỉ sau vài giây.

Làm việc văn phòng mà không cần Microsoft – LibreOffice Portable

Mọi chuyện suôn sẻ cho đến khi một người bạn nhờ mình giúp làm bảng tính Excel. Bình thường mình sẽ mở Microsoft 365, nhưng nhớ lại thử thách “no install”, mình tìm đến LibreOffice Portable.

Và bất ngờ thay, nó hoạt động hoàn hảo:

• Writer mở file .docx mà không vỡ định dạng.

• Calc xử lý công thức, định dạng có điều kiện và VLOOKUP mượt mà như Excel.

• Impress tạo slide thuyết trình cơ bản nhanh gọn.

• Không cần bản quyền, không popup “Sign in to activate”.

Tất cả gói gọn trong một thư mục 400MB trên USB. Thậm chí mình còn có thể xuất PDF ngay trong menu File – thứ mà Office phải cài thêm extension.

Nếu bạn làm việc offline hoặc không muốn trả phí cho Microsoft 365, LibreOffice Portable là “chiếc chìa khóa văn phòng di động” hoàn hảo.

Chỉnh ảnh bằng GIMP Portable – “Photoshop trong túi áo”

Làm nội dung thì hình ảnh là điều không thể thiếu. Mình thử GIMP Portable – phiên bản rút gọn của trình chỉnh sửa ảnh mã nguồn mở nổi tiếng.

Kết quả khiến mình ấn tượng:

• Chạy trực tiếp từ USB, mở ảnh JPG/PNG nhanh chóng, có cả layer, filter, brush như Photoshop.

• Resize, crop, thêm text, làm mờ thông tin – tất cả đều mượt mà.

• Giao diện hơi thô, nhưng hiệu năng ổn định, không crash dù chạy trên laptop không cài gì khác.

Thực sự, GIMP biến chiếc USB của mình thành một studio mini để làm ảnh bất cứ đâu.

Sống sót trọn tuần – và nhận ra nhiều điều

Mình đã hoàn thành thử thách mà không cài thêm bất kỳ phần mềm nào.
Nhưng không phải mọi thứ đều hoàn hảo.

Ưu điểm mình rút ra:

• Tự do tuyệt đối: USB cắm đâu, làm việc đó.

• Không phụ thuộc hệ thống: Dù máy không có quyền admin vẫn chạy được.

• Không để lại dấu vết: Rút USB ra, máy sạch như mới.

• Bảo mật riêng tư hơn: Không lưu mật khẩu hay lịch sử duyệt web.

Nhưng cũng có vài bất tiện:

• Tốc độ ghi/đọc USB khiến việc load file chậm hơn chút.

• Không có cập nhật tự động – phải tải bản mới thủ công.

• Rủi ro bảo mật: nếu USB bị mất, toàn bộ dữ liệu đi theo.

• Và một số phần mềm lớn (như Premiere, Photoshop) không có bản portable chính thức.

Dù vậy, cảm giác “máy tính không cài gì mà vẫn làm được mọi thứ” thực sự rất giải phóng.

Danh sách ứng dụng portable mình đã dùng trong tuần

Portable apps không dành cho tất cả, nhưng đáng để thử

Sống một tuần chỉ với portable apps khiến mình nhìn lại cách mình phụ thuộc vào phần mềm thế nào. Thay vì cài hàng tá chương trình, mình chỉ giữ những gì thật sự cần thiết và có thể mang theo.

Nếu bạn là:

• Freelancer, người di chuyển nhiều, dân IT,

• Hay chỉ đơn giản là muốn máy tính luôn sạch sẽ và bảo mật hơn,
  thì portable apps chính là “một lối sống tối giản kỹ thuật số” đáng thử ít nhất một lần.

Cắm USB → Mở trình duyệt → Viết bài → Gửi email → Rút USB → Biến mất không dấu vết. Tất cả công việc của mình gói gọn trong 64GB – và một chút tự do mà Windows chưa bao giờ mang lại. Một tuần với portable apps giúp mình hiểu rằng: “Năng suất không đến từ việc cài nhiều phần mềm, mà từ khả năng mang thế giới làm việc của bạn đi bất cứ đâu.” Và đôi khi, một chiếc USB nhỏ lại chính là văn phòng di động tốt nhất bạn từng có.