Nhạc lossless là cách gọi về một phương pháp nén dữ liệu dùng trong âm thanh kỹ thuật số, cho phép nén nhỏ dung lượng của một file âm thanh mà không làm mất đi lượng tín hiệu có trong đó, nó tốt hơn so với MP3.
Nhạc lossless có thể được xem là một “nâng cấp” của MP3. Và cũng nên nhắc đến một khái niệm khác là FLAC. FLAC là chữ viết tắt từ tiếng Anh (Free Lossless Audio Codec), nó được sử dụng làm phần mở rộng của file nhạc lossless (*.flac) giống như nhạc MP3 có đuôi là *.mp3. Thường các dữ liệu âm thanh khi nén dạng FLAC sẽ thu gọn được khoảng 30% kích thước gốc.
Điểm tối ưu khiến FLAC dần trở thành một chuẩn nén âm thanh được ưa chuộng là khi một nguồn âm thanh (đĩa CD, băng từ, đĩa than v.v.) được nén dưới dạng FLAC, khi cần có thể giải nén và nhận lại trọn vẹn những file nhỏ ở trong mà không thất thoát đi đơn vị dữ liệu âm thanh nào.
Vì sao nó làm được điều này? Lý do nhờ công nghệ nén bảo toàn dữ liệu. Lấy một khái niệm đơn giản. Nếu chúng ta muốn gửi nhiều file cho một ai đó, chúng ta có thể nén nó lại dưới dạng file RAR hoặc ZIP. Khi người nhận có được file nén kia, họ có thể giải nén và nhận lại trọn vẹn những file nhỏ ở trong mà không thất thoát đi đơn vị dữ liệu nào. Đây được gọi là nén bảo toàn dữ liệu – lossless compression. Trong âm thanh, việc nén bảo toàn dữ liệu dựa trên việc tìm ra những đoạn tín hiệu có giống nhau và thu gọn chúng lại. Ví dụ aaaaa = a x 5. Việc tối ưu mã hóa giúp độ lớn dữ liệu được thu gọn mà dữ liệu không bị ảnh hưởng. Tuy nhiên nhược điểm của dạng nén lossless đó là tỷ lệ nén rất thấp, chỉ thu gọn được khoảng 30% kích thước dữ liệu mà thôi.
Ngoài FLAC còn có các định dạng nhạc lossless khác như ALAC, APE,… Với những người chơi âm thanh chuyên sâu, thì họ luôn chú trọng tới chất lượng nguồn nhạc và đánh giá rất thấp nguồn nhạc từ các trang nghe nhạc trực tuyến phổ thông sử dụng MP3. Hiện nay chuẩn nhạc lossless ngày càng được yêu thích hơn.
Việc nghe nhạc lossless trên máy tính thì quá dễ dàng. Trường hợp bạn muốn nghe nhạc lossless trên smartphone chạy Android, bạn có thể tham khảo bài viết này.