E2EE là viết tắt của từ End-to-End Encryption – tạm dịch là mã hoá đầu cuối. Đây là phương thức mã hóa mà chỉ người nhận và gửi mới có thể đọc được thông điệp được gửi này, nội dung được truyền mã hoá hoàn toàn sau khi rời khỏi máy người gửi và chỉ được giải mã trên máy người nhận.
Về cơ bản, phương thức mã hóa này sử dụng mã khóa giữa người nhận và người gửi đang trực tiếp tham gia vào quá trình gửi dữ liệu, nội dung sẽ được mã hoá trên máy người gửi dựa theo mã khoá, và nó được giải mã trên máy người nhận do bên nhận cũng có mã khoá. Trừ khi bên thứ 3 biết được mã khóa này thì sẽ không thể nào giải mã được, kể cả server vì dữ liệu được mã hoá ngay từ trên thiết bị người gửi.
Ví dụ: Khi bạn nhắn tin qua ứng dụng Facebook, các dữ liệu trao đổi giữa bạn với Facebook và cả giữa Facebook với bạn bè của bạn sẽ được mã hóa. Lịch sử trò chuyện sẽ được Facebook mã hóa ở phần còn lại trước khi được lưu trữ trên máy chủ của Facebook. Tuy nhiên, Facebook sẽ nắm giữ một key và nó có thể xem nội dung tin nhắn của bạn.
Ngược lại, khi bạn bật tính năng mã hoá E2EE ví dụ trên Zalo, hệ thống sẽ tạo 2 mã khóa này có nhiệm vụ hoàn toàn khác nhau. Khóa công khai sẽ mã hóa dữ liệu, thay đổi nội dung tài liệu. Còn khóa bí mật sẽ tiến hành giải mã nội dung.
- Người gửi tập tin mã hóa dữ liệu bằng khóa công khai. Khóa công khai sẽ được chia sẻ với mọi người.
- Người nhận sẽ tiến hành giải mã bằng khóa bí mật. Khóa bí mật phải được bảo vệ, nó sẽ nằm hoàn toàn ở người có quyền giải mã (người nhận).
Ưu nhược của việc sử dụng E2EE
Ưu điểm của E2EE
- Thông tin gửi đi an toàn hơn đặc biệt là thông tin nhạy cảm (thông tin tài chính, y tế, tài liệu kinh doanh,…).
- Giảm thiểu rủi ro khi giao tiếp trực tuyến trên các mạng xã hội như Facebook, Instagram, Twitter,…
Nhược điểm của E2EE
- Nếu mất private key, có thể sẽ mất quyền truy cập vào dữ liệu được nhận.
- Các mã khóa đơn giản không thể tránh khỏi việc bị tấn công và thử các khóa ngẫu nhiên cho đến khi khóa đúng được tìm thấy.
Xem thêm:
- Trải nghiệm SafeChat, mạng xã hội đặt sự an toàn và riêng tư của người dùng lên trên hết
- Owls.chat: Dịch vụ chat ẩn danh, tự hủy và mã hóa End-to-End
Những dấu hiệu nhận biết một dịch vụ E2EE an toàn
Khi chọn một dịch vụ E2EE, người dùng cần chú ý đến một số yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn cho thông tin:
- Chính sách bảo mật rõ ràng: Dịch vụ E2EE nên công khai chính sách bảo mật để người dùng có thể biết rõ cách thức xử lý và bảo vệ dữ liệu cá nhân.
- Có mã nguồn mở: Một dịch vụ E2EE mã nguồn mở sẽ cho phép cộng đồng kiểm tra và xác minh tính bảo mật của mã hóa, giúp tăng độ tin cậy.
- Không lưu trữ bản sao dữ liệu: Dịch vụ nên có khả năng chứng minh rằng họ không lưu trữ bản sao của các tin nhắn hay dữ liệu đã được gửi đi.
- Thời gian mã hóa nhanh chóng: Dịch vụ tốt sẽ không làm giảm hiệu suất trong quá trình mã hóa và giải mã nội dung.
- Giúp người dùng dễ dàng lấy lại key: Ensuring that users can securely store or restore their private keys is critical to accessing their encrypted information if they lose it.
Tóm lại, việc nắm rõ các dấu hiệu của dịch vụ E2EE an toàn sẽ giúp người dùng bảo vệ tốt hơn thông tin cá nhân của mình trong môi trường trực tuyến.