Trong môi trường di động, thương mại điện tử chiếm lĩnh thị phần không nhỏ khi hầu hết các ông lớn đều đã có riêng cho mình những ứng dụng mua bán trực tuyến để phục vụ lượng người dùng di động khổng lồ tại Việt Nam.
Các nhà kinh doanh trực tuyến đưa ra nhiều dự báo rằng từ nay đến năm 2015 chính là khoảng thời gian nở rộ của xu hướng thanh toán di động với khoảng 50% người dùng di động sử dụng smartphone. Cùng với đó là việc các giao dịch trực tuyến chiếm phần nhiều trong lợi nhuận của các doanh nghiệp kinh doanh, phân phối hàng hóa thuộc dạng lớn tại Việt Nam. Ngoài ra, xu hướng đưa website lên nền tảng ứng dụng di động nhằm dễ dàng tiếp cận và chăm sóc khách hàng cũng góp phần không nhỏ trong chiến lược tấn công của các doanh nghiệp thương mại điện tử tại thị trường Việt Nam.
Các doanh nghiệp trong và ngoài nước đang chạy đua cạnh tranh thị phần với nhiều chiến lược kinh doanh mới. Trong đó, kinh doanh trên ứng dụng di động được dự báo sẽ diễn ra rất sôi động. Chỉ tính riêng mảng mua sắm hàng hóa, các ứng dụng di động phục vụ nhu cầu này của người dùng ngày càng trở nên phổ biến và được nhiều người dùng lựa chọn làm công cụ mua sắm thường xuyên của mình. Có thể nói cuộc chiến thương mại điện tử trên di động đang đến hồi cạnh tranh quyết liệt sau khoảng thời gian khởi động vừa qua.
Ngoài những ông lớn có nguồn gốc Việt như Vatgia, MuaChung, Cucre… thì các đại gia nước ngoài như Rocket Internet với nhiều website mua sắm online cùng với ứng dụng song song đình đám như Lazada, Zalora, Lamido sẽ đem đến những sự cạnh tranh có ích, không chỉ giúp cho ngành thương mại điện tử phát triển nói chung mà còn đem đến nhiều lợi ích cho người dùng di động nói riêng.
Một thông tin cũng khá được chú ý trong thời gian gần đây đó là sự góp mặt của VinE-com. Với mức đầu tư 30 triệu USD để xây dựng bộ phận thương mại điện tử mới ra đời của mình, VinE-com đem lại tín hiệu đáng mừng cho thị trường thương mại điện tử Việt Nam. Đó là còn chưa kể đến những ông lớn hàng đầu thế giới như Google, eBay, Amazon, Alibaba… cũng dần nhăm nhe thị trường tiềm năng khổng lồ tại Việt Nam.
Từ thuở sơ khai của thương mại điện tử thông qua nền web thì phần lớn các doanh nghiệp tại Việt Nam đều nhắm vào xây dựng website của mình theo mô hình chợ online. Họ xây dựng thương hiệu chợ và cho thuê các gian hàng online để người mua và người bán tự giao dịch với nhau, người quản lý chợ lúc này chỉ là một trung gian với một số quy định và điều lệ được đặt ra nhằm quản lý tính minh bạch và nhất thống của chợ. Lợi ích của chợ theo hình thức này chính là phần trách nhiệm của doanh nghiệp sẽ được giảm thiểu, nếu đụng phải vụ việc gì không hay thì chúng sẽ ít ảnh hưởng đến doanh nghiệp chủ hơn. Tuy nhiên, đó cũng chính là nguyên nhân khiến cho việc kinh doanh online tốn rất nhiều thời gian để chiếm được lòng tin của người tiêu dùng.
Kể từ khi có sự xuất hiện của những thương hiệu hàng đầu trên thế giới tại thị trường Việt Nam, mô hình làm ăn dần chuyên nghiệp hơn. Các phương thức bán hàng trực tiếp từ doanh nghiệp chủ đến với người dùng cùng với nhiều chiêu thức hậu mãi, đổi trả, giao dịch khác nhau được nhắm đến nhằm tạo dựng niềm tin trong lòng người tiêu dùng.
Những doanh nghiệp đi theo hướng trực tuyến đều phải có sự đầu tư công nghệ đầy đủ, tìm hiểu nhu cầu và sở thích của khách hàng kỹ càng để luôn bắt kịp xu thế thị trường. Ngoài ra, việc không tốn tiền mặt bằng, dịch vụ cùng với các cam kết số lượng và doanh thu với nhà phân phối cũng được kí kết thường xuyên nên doanh nghiệp cũng được hưởng thêm tiền chiết khấu thương mại giúp cho hàng hóa có giá thành cạnh tranh hơn nhiều.
Nhiều doanh nghiệp lớn có uy tín đều đầu tư xây dựng hẳn một hệ thống cửa hàng hiện hữu để khách hàng có thể đến tận nơi kiểm tra, đối chứng sản phẩm có đáng tin cậy hay không trước khi mua. Điều này giúp ích không nhỏ trong việc chiếm niềm tin khách hàng và giải quyết vấn đề lo ngại về chất lượng sản phẩm giới thiệu với sản phẩm nhận được của khách hàng. Các sự lựa chọn đặt hàng cũng thường xuyên được người dùng ưu tiên cho các kênh bán hàng có cửa hàng trực tiếp hơn so với những kênh phân phối online hoàn toàn.
Hiện nay, hầu hết các ứng dụng mua sắm song song của những website mua bán lớn đều áp dụng hình thức nhận hàng trả tiền trong khi hầu hết ở các nước khác trên thế giới, người dùng phải thanh toán thì mới có thể giao hàng tới. Đây được xem là một bước đi nhằm gây dựng niềm tin khách hàng khá thành công tại thị trường Việt Nam.
Hướng đi của các ông lớn
Các doanh nghiệp cũng không loại trừ nhiều phương án tấn công thị trường với nhiều nhánh làm việc khác nhau được tung ra thị trường. Điển hình là Lazada với sự hậu thuận hùng mạnh từ Rocket Internet cũng nhắm đến các mô hình kinh doanh trực tuyến giữa người dùng tới người dùng hay từ doanh nghiệp trực tiếp đến người dùng, doanh nghiệp đến doanh nghiệp. Tất cả những môi trường phân phối hàng hóa này đều đã được tích hợp thành ứng dụng trên các nền tảng di động phổ biến nhất.
Lamido chuyên cung cấp cho người bán và người mua một thị trường thương mại trực tuyến uy tín với giao diện dễ sử dụng giúp những giao dịch được thực hiện một cách dễ dàng và an toàn hơn. Lazada là cửa hàng chuyên cung cấp các sản phẩm tiêu dùng phổ biến thuộc loại từ A-Z trong khi Zalora lại được xây dựng nhắm đến mảng thời trang. Những đứa con của Rocket Internet đang thực sự tạo nên cơn sốt thống trị trên toàn thế giới và gần đây cũng dần lan tỏa sang Việt Nam. Đó là chỉ mới kể đến mảng mua sắm trực tuyến, nếu mở rộng hơn chúng ta có thể dễ dàng nhắc đến Foodpanda hay EasyTaxi cũng của Rocket Internet.
Đối với một đại gia như Thế Giới Di Động của Việt Nam, 15% lợi nhuận của doanh nghiệp này đến từ thương mại điện tử. Môt điều hiển nhiên là một ứng dụng của riêng cũng đã được TGDĐ đầu tư phát triển nhằm dễ dàng tiếp cận người dùng hơn. Những bước tiến cực kỳ vững chắc của doanh nghiệp này trên mảng thương mại điện tử đưa họ đến tầm một trong những doanh nghiệp thương mại điện tử hàng đầu mặc dù bản chất doang nghiệp không nhắm hoàn toàn đến thương mại điện tử.
Một mô hình khác của người Việt đó là Vật Giá – một thành viên lâu đời của làng thương mại điện tử Việt Nam. Bên cạnh việc nhắm đến mảng di động nhiều hơn thì mô hình kinh doanh thực thay vì chỉ tập trung vào buôn bán online cũng đang được đầu tư nhắm đến. Tuy nhiên, Vật Giá đang được xem như trải qua giai đoạn tái định hình để có thể thực sự cạnh tranh với mô hình quá đỗi chuyên nghiệp của những Lazada hay Tiki… Chính điều này đã dẫn đến sự ra đời của Cucre.vn – một đứa con của Vật Giá nhắm đến việc phân phối hàng hóa trực tiếp đến người dùng thay vì mô hình làm trung gian giữ người dùng với người dùng như từ trước đến nay.
Một vài ví dụ kể trên phần nào có thể giúp bạn đọc phác thảo được bức tranh toàn thể về môi trường thương mại điện tử di động nói chung và mảng thương mại trên di động nói riêng. Sự phát triển vững chắc của các doanh nghiệp lớn gốc Việt cũng như sự hùng mạnh của các tập đoàn lớn như kiểu của Rocket Internet sẽ mang đến cho người tiêu dùng tại thị trường Việt Nam một thị trường kinh doanh cạnh tranh chuyên nghiệp với nhiều sự ưu đãi hơn và chất lượng dịch vụ cũng như sản phẩm đảm bảo.
Đ.Đ