Facebook vừa bỏ ra 264 triệu USD mua độc quyền bản quyền phát sóng truyền hình giải bóng đá Ngoại hạnh Anh (EPL) 3 mùa từ 2019-2022 tại 4 thị trường Việt Nam, Thái Lan, lào và Campuchia.
Trong đó, Facebook được cho là đã chi 100 triệu USD để sở hữu độc quyền EPL tại Việt Nam, cao hơn 2,3 lần số tiền K+ đã phải bỏ ra cách đây 3 năm để mua gói độc quyền Ngoại hạng Anh mùa giải năm 2016/2019.
Thông tin này đang gây xôn xao thị trường truyền hình trả tiền (THTT) gồm các kênh phát sóng qua vệ tinh, cáp, Internet và các ứng dụng di động.
Bởi trên thực tế, các nhà đài hay Cty truyền thông đang nắm giữ bản quyền giải EPL tại Thái Lan và Việt Nam đều sẽ hết hạn hợp đồng khi mùa giải 2018-2019 kết thúc. Tại Việt Nam, K+ đang nắm giữ bản quyền này và có chia sẻ cho một số đối tác như MyTV, Viettel, SCTV, FPT Telecom.
Song với bước đi mới của Facebook, khả năng K+ sẽ “trắng tay” từ mùa giải 2019-2020 trở đi là khá cao. Tính ra, K+ đã nắm giữ độc quyền bản quyền phát sóng giải EPL tại Việt Nam suốt 9 mùa giải tính từ năm 2010-2019.
Dư luận đang đặt ra nhiều khả năng sau khi Facebook mua độc quyền bản quyền truyền hình EPL phát sóng tại 4 quốc gia.
Khả năng thứ nhất, nếu Facebook chia sẻ lại với các đài THTT tại Việt Nam qua truyền dẫn vệ tinh hay cáp, thì liệu các nhà đài này có đủ lực để mua? Được biết, bản quyền giải EPL 3 mùa từ 2016-2019 mà K+ sở hữu là nhờ vào đầu mối Canal Plus trong liên doanh, với mức giá được cho rằng đã hơn 40 triệu USD. Tuy nhiên với gói bản quyền mà Facebook đã thắng thầu 264 triệu USD, trong đó phần của thị trường Việt Nam được cho là khoảng 100 triệu USD, thì quả là một thách thức không nhỏ đối với… túi tiền của các nhà đài Việt Nam khi bài toán về nguồn thu không hề đơn giản để có thể hoàn vốn cũng như có lãi.
Khả năng thứ hai, Facebook không cần chia sẻ lại bản quyền cho các đài THTT, mà chỉ sử dụng cho riêng mình để phục vụ miễn phí người dùng Facebook nhằm thu hút thêm người dùng mới và kích tăng thời lượng xem của người dùng hiện hữu qua đó khai thác quảng cáo cũng như một số loại hình khác cũng sẽ giúp tăng được nguồn thu.
Khả năng này nếu xảy ra, các đài THTT sẽ bị ảnh hưởng đầu tiên. Nặng nhất có lẽ là K+ vốn là nhà đài lấy việc phát sóng các giải thể thao nói chung và bóng đá nói riêng với trọng tâm là giải EPL để tạo khác biệt trong cạnh tranh thu hút thuê bao. Trên thực tế, dù chưa đáp ứng được kì vọng của chính mình nhưng K+ đã khẳng định được thương hiệu nhà đài THTT số 1 về phát sóng các giải thể thao đỉnh cao có bản quyền tại Việt Nam.
Sau K+, những nhà đài khác cũng chịu ảnh hưởng như VTVCab, SCTV, FPT… dù ở mức độ khác nhau. Và có lẽ ngay từ lúc này, các đài THTT tại Việt Nam phải tính ngay tới một tương lai kinh doanh dịch vụ không có giải EPL.
Khả năng thứ ba, Facebook chia sẻ bản quyền EPL với một số nhà đài, chủ yếu nhắm tới các nền tảng phát sóng qua Internet cho thiết bị máy tính hay di động. Ở khả năng này, một thông tin đang được bàn tán là Facebook sẽ yêu cầu đối tác được chia sẻ bản quyền cùng tham gia đóng góp xây dựng nội dung chương trình.
Theo hướng này, Facebook coi như đặt một chân vào lĩnh vực truyền hình cho dù từ khá lâu rồi mạng xã hội với hơn 2,5 tỉ người dùng này đã cung cấp dịch vụ “truyền hình trực tiếp” live stream cho cả tỉ người dùng trên toàn cầu.
Với bản quyền đang nắm giữ, Facebook hoàn toàn có thể phát sóng giải EPL đến các loại thiết bị từ di động (smartphone phổ biến nhất) đến máy tính và cả tivi (tivi thông minh tích hợp sẵn ứng dụng Facebook).
Vấn đề còn lại là Facebook cần cải tiến thêm về chất lượng hình ảnh, và làm việc với các đối tác cung cấp đường truyền tại mỗi thị trường để tối ưu hóa băng thông chung cấp cho dịch vụ truyền hình trên Facebook.
Khả năng thứ tư, các nhà đài nói chung tại Việt Nam và các đài THTT nói riêng sắp tới sẽ phải đương đầu với “đài truyền hình hành tinh” Facebook.
Hiện phía Facebook hiện chưa lên tiếng bình luận cũng như có bất cứ tuyên bố gì về “số phận” của bản quyền Ngoại hạng Anh tại Việt Nam thời gian tới.
Giữa lúc mọi câu chuyện bản quyền chưa rõ ràng, nhiều ý kiến cho rằng trong trường hợp Facebook phát miễn phí Ngoại hạng Anh trên Facebook (và hút tiền từ các nhà quảng cáo) thì người dùng Việt Nam sẽ được hưởng lợi vì lượng người online Facebook lớn, ước tính có tới 58 triệu tài khoản, xếp thứ 7 thế giới (số liệu thống kê đến tháng 4/2018 – PV).
Tuy nhiên, dù có thể miễn phí nhưng việc xem Ngoại hạng Anh trên màn hình nhỏ như tablet, smartphone hay máy tính dễ khiến người xem chán nản với một môn thể thao như bóng đá. Chính vì thế, giữa lúc câu chuyện bản quyền chưa rõ ràng, cộng đồng người dùng mong mỏi sẽ diễn ra câu chuyện hợp tác giữa Facebook với một “nhà đài”, để được xem trên màn hình lớn của tivi.