Civilization III thỏa mãn ước mơ của người chơi được làm nhân vật lịch sử, đưa dân tộc trở thành đế chế hùng mạnh trên thế giới.
Nếu bạn chưa từng chơi bất kỳ tựa game Civilization nào trước đây, có lẽ sẽ không biết cốt truyện của series này rất đơn giản. Người chơi bắt đầu với một nền văn minh chỉ với vài người khai phá. Từ đó bạn sẽ xây dựng nên cả một đế chế hùng mạnh bền vững mọi thời gian. Đây là một tựa game chiến thuật đồ sộ hết sức kinh điển từ cách đây 16 năm.
Tất nhiên khai phá lập quốc vốn không phải là công việc dễ dàng, vì bạn sẽ phải tổ chức giao thương tài nguyên với các nền văn minh khác, tập trung nghiên cứu khoa học công nghệ, văn hóa và quân đội để nâng cao tiến bộ kỹ thuật cho đất nước mình. Và cuối cùng cũng không thể tránh khỏi sự dòm ngó của các quốc gia khác chỉ chực chờ bạn quyết định sai lầm để chèn ép, buộc bạn phải trả giá. Các yếu tố gameplay cơ bản trong Civilization III vẫn được giữ nguyên so với các phần trước. Người chơi sẽ chọn lựa một trong số 16 nền văn minh có sẵn, xây dựng đất nước từ thời kỳ đồ đá cho đến kỷ nguyên hiện đại, và sống sót để phát triển mà không bị các nền văn minh khác hủy diệt.
Mỗi nền văn minh đều có sự khác biệt, điều này giúp bạn dễ dàng chọn lựa sao cho phù hợp với lối chơi của bản thân. Mục tiêu cuối cùng vẫn là giành được điều kiện để “thắng trận”. Nhưng để đạt được điều này, người chơi cần rất nhiều tài nguyên cho việc luyện lính và xây dựng, thứ mà không phải nơi nào cũng có đầy đủ. Bạn phải giao thương cùng các nền văn minh khác với mức trao đổi hợp lý nhất để có được tài nguyên mà mình cần, và họ cũng vậy. Chẳng hạn, bạn cần sắt để có Swordsman, hay dầu để xây Battleship. Đó là chưa kể, người chơi cũng cần phải thu thập những thứ xa xỉ để giữ người dân hài lòng với cuộc sống. Những thứ này cũng rất có lợi khi giao thương.
Một trong những yếu tố khá thú vị trong Civilization III là việc phân loại văn hóa. Nó được xác định dựa vào số lượng kỳ quan mà bạn xây dựng được cũng như số lượng thành phố mà bạn đã phát triển. Chẳng hạn, khi sức ảnh hưởng văn hóa từ nền văn minh của bạn tăng lên, các “làng xã” gần đó thuộc một nền văn minh khác nhưng có nền văn hóa kém hơn, sẽ quyết định “sát nhập” vào nền văn minh của bạn. Tất nhiên, điều ngược lại cũng xảy ra khi văn hóa kém, các thành phố trực thuộc của bạn sẽ nổi loạn và rời bỏ đế chế mà bạn đang gầy dựng. Tương tự thế, sức mạnh văn hóa cũng gây ảnh hưởng đến mối quan hệ với các người lãnh đạo quốc gia khác.
Hệ thống chiến đấu trong Civilization III cũng có phần phức tạp như yếu tố văn hóa nói trên. Người chơi có số lượng quân chủng khá đa dạng để viễn chinh. Mỗi khi nghiên cứu được công nghệ mới, bạn cũng sẽ sản xuất được quân mới tương ứng. Từ Axeman cho đến những thứ phức tạp hơn như máy bay ném bom B-52, không thiếu thứ gì cả. Mọi yếu tố chiến đấu đến khá giống ngoài đời thật, và những quyết định của bạn cũng gây tác động như thế. Chẳng hạn nếu đứng phía bên này và bị kẻ thù bên kia sông tấn công, quân của bạn sẽ được lợi về phòng thủ hơn.
Vấn đề nghiên cứu là một trong những công việc khiến người chơi đau đầu nhất. Nó liên quan khá nhiều thứ, mà đặc biệt là các nguyên liệu thô dùng cho việc phát triển. Chẳng hạn, để xây dựng được một loại quân nhất định, bạn sẽ cần các nguyên liệu thô như là dầu, cao su hay uranium. Và chúng sẽ không hiện diện trên bản đồ trừ khi bạn đã nghiên cứu xong công nghệ liên quan đó. Trong nhiều trường hợp, nhất là những ai mới lần đầu trải nghiệm sẽ lúng túng trong việc nghiên cứu, dẫn đến tình trạng nghiên cứu được rất nhiều thứ nghe có vẻ hay ho nhưng không liên quan đến nhau, khiến bạn không thể xây được những loại quân “cấp cao” hơn.
Nhưng nguyên liệu thô không chỉ phiền phức như vậy. Trong nhiều trường hợp, bạn sẽ phải giao thương, đàm phán với các nền văn minh khác để có được tài nguyên mà mình cần và đổi lại cho họ những tài nguyên mình dư thừa. Vấn đề thông thương quốc tế là rất quan trọng trong Civilization III. Người chơi phải suy nghĩ cẩn trọng trước khi có ý định “chọc giận” một nền văn minh khác, dẫn đến kết quả nhãn tiền là bị cắt nguồn cung tài nguyên cần thiết, thậm chí dẫn đến chiến tranh đôi bên.
Thế nhưng, không thể tránh khỏi chiến tranh diễn ra. Khi đó, bạn có thể phá hủy đường xá của kẻ thù có kết nối đến nguồn tài nguyên từ một nền văn minh khác. Yếu tố này tạo chiều sâu chiến thuật không nhỏ trong xung đột giữa đôi bên, giúp người chơi cố gắng loại trừ đối thủ bằng những trò tiểu xảo hay mang tính chiến lược, tùy bạn nghĩ. Tuy nhiên, các nền văn minh do máy điều khiển cũng khá thông minh, nhất là về mặt ngoại giao. Chẳng hạn nếu tuyên chiến với một nước, nhưng sau đó đạt được thỏa thuận ngừng chiến, thì bạn có thể ngạc nhiên khi phát hiện sau lần đó quốc gia đó đã đạt thỏa thuận liên minh với một nền văn minh khác để đối phó với bạn.
Ở khía cạnh trải nghiệm, AI của trò chơi luôn khiến tôi đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác. Chúng luôn biết cách “bật” bạn vào những lúc khó ngờ nhất. Điều này khiến người chơi luôn phải theo dõi kẻ thù cẩn thận, vì chúng luôn biết vị trí yếu nhất của bạn và sẵn sàng tấn công ngay khi có thể. Và đó luôn là những lúc bạn sơ ý nhất. Thậm chí, ngay khi bạn chiếm được thành phố của kẻ thù, nếu không cẩn trọng điều binh lực hùng mạnh đến bảo vệ thành quả, khả năng cao là người dân ở đó sẽ nổi loạn lật đổ bạn ngay trong vòng ba nốt nhạc. Và hãy cẩn thận, thất bại sẽ ghi dấu ấn của bạn vào lịch sử Civilization III với “danh xưng” khiến bạn rất tức tối đấy nhé.
Sau cuối, Civilization III là một trải nghiệm hết sức hấp dẫn tuyệt vời với những ai yêu thích thể loại chiến thuật có chiều sâu. Tuy nhiên, lối chơi chiến thuật theo lượt có thể khiến một số người chơi ngán ngẫm vì mức độ “hại não” của nó trong việc bày binh bố trận. Thú vị hơn là khi kết thúc “trận đấu”, người chơi có thể xem lại toàn bộ diễn tiến từ đầu đến khi hoàn tất. Nó không chỉ giúp bạn suy nghĩ thêm về tính chiến thuật ban đầu, mà còn rất hấp dẫn khi xem lại nữa! Tôi chỉ có một điểm không rõ là vì lý do gì đó, máy tôi bị mất tiếng hoàn toàn khi vào trò chơi. Không biết đây là vấn đề tương thích phần mềm do thiếu các bộ giải mã âm thanh vì trò chơi quá cũ hay là sao. Các bạn cần lưu ý vì hiện tại tôi vẫn chưa tìm được hướng giải quyết.
Civilization III hiện chỉ có trên Windows.
Tham gia cùng chúng tôi trên Steam Xem thêm bài đánh giá các game khác