Vài năm trở lại đây, lập trình viên công nghệ thông tin luôn được gắn mác là một trong những việc làm hot nhất, thu nhập hấp dẫn nhất, nhu cầu tuyển dụng cao. Chính vì vậy, có không ít các bạn trẻ đăng ký học ngành này với mong ước về một tương lai tươi sáng.
Điều này không sai, nhưng khi chọn nghề, bạn cũng cần hiểu được những thách thức mà các lập trình viên phải đối mặt. Sau sự hào nhoáng, có rất nhiều điều khó khăn mà bạn không lường trước được.
Sự bùng nổ quá nhanh của công nghệ thông tin (CNTT)
Không thể phủ nhận được sự bùng nổ của CNTT trong khoảng 1 thập kỷ trở lại đây. Các kiến thức về CNTT được cập nhật với tốc độ nhanh chóng. Cộng với sự phát triển của mạng lưới internet toàn cầu nên nó càng có cơ hội phát triển. Điều này mang lại cơ hội việc làm rất lớn. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy việc làm lương cao ở Đà Nẵng, TPHCM hay Hà Nội. Nhưng đồng thời, nó cũng khiến ngành lập trình viên có tuổi thọ ngắn hơn nhiều các ngành khác.
Nếu bạn không kịp cập nhật các xu hướng mới, bạn hoàn toàn có thể bị đào thải. Trước đây, một kỹ sư thiết kế web có thể chỉ cần kiến thức sơ lược về HTML, CSS và server đã có thể làm được. Ngày nay, bạn còn cần biết thêm rất nhiều ngôn ngữ lập trình, database và nhiều vấn đề khác.
Và vì vậy, dù bạn trải qua 4 năm đại học, kiến thức đó vẫn không đủ để bạn hành nghề và bám trụ với nó. Bạn luôn bị đặt trong vòng xoáy học tập, nghiên cứu và cập nhật các kiến thức, xu hướng mới nếu không muốn bị đào thải sau vài năm.
Công việc áp lực cao
Các lập trình viên thường phải làm thêm giờ. Thậm chí là làm việc thâu đêm suốt sáng theo đúng nghĩa đen. Thứ nhất là để bàn giao được công việc theo đúng tiến độ. Thứ hai là có những việc buộc phải làm xuyên suốt mới có kết quả.
Chính vì vậy, bản thân lập trình viên thường có nhiều vấn đề về sức khỏe. Đau lưng, đĩa đệm, xương khớp là những vấn đề thường trực cần phải đối mặt. Tâm trạng cũng thường xuyên cáu bẳn, không tốt. Vì phải tăng ca thường xuyên nên thời gian dành cho bản thân và gia đình cũng bị hạn chế đi. Với những người theo nghề lập trình, thì công việc luôn phải là điều cần được ưu tiên hàng đầu.
Rào cản giao tiếp
Đa phần các lập trình viên công nghệ thông tin đều là người giỏi, có tư duy logic tốt. Họ thường chỉ làm việc với hệ thống, dữ liệu, với máy tính. Thường phải làm việc cá nhân hơn là làm việc theo nhóm. Và kể cả làm việc theo nhóm thì những vấn đề giao tiếp cũng rất hạn chế.
Chính vì vậy, nếu nói chuyện trong nhóm lập trình sẽ không có vấn đề gì. Nhưng dân lập trình nói chuyện với những người ngoại đạo thì xuất hiện sự cố ngay. Điều này cũng lý giải vì sao dân IT được gắn mác khô khan khó gần. Vì bản chất là làm việc theo logic, nên sự mềm mại trong giao tiếp ứng xử khá kém. Trong nhiều mối quan hệ xã hội, có thể bạn sẽ gặp khó khăn.
Lương cao nhưng sẽ có sự phân chia rõ rệt
Sự phân hóa tiền lương cũng là một trong những thách thức mà lập trình viên phải đối mặt. Không thể phủ nhận ngành này có thu nhập tốt. Nhưng đó là với những lập trình siêu giỏi. Còn với những lập trình trình độ trung cấp thì thu nhập cũng không quá nổi trội.
Ví dụ như lập trình web. Ngày nay, các công cụ, ứng dụng web miễn phí có rất nhiều. Thậm chí nhiều người trẻ còn có thể tự học để thiết kế web và tự mua tên miền, hosting để sở hữu website giá rẻ cho riêng mình. Do đó nếu tính theo mặt bằng chung, thì lương của ngành này cũng sẽ rơi vào khoảng từ 10 – 20 triệu đồng/tháng.
Tất nhiên, các số liệu thống kê đều có thấy ngành này có thu nhập cao. Những người giàu nhất thế giới cũng đa phần đều là những tỷ phú công nghệ. Tuy nhiên, lấy mức bình quân để cân đo cho từng trường hợp cụ thể là điều rất khiên cưỡng.
Công việc tẻ nhạt, nhàm chán
Thêm một thách thức cho các lập trình viên chính là công việc ngành này khá tẻ nhạt. Không phải ai cũng đủ giỏi để tạo ra những code tầm cỡ. Chính vì vậy, công việc chỉnh sửa dữ liệu, nâng cấp, thêm bớt tính năng phần mềm sẽ là những công việc thường trực. Điều này có thể bào mòn ý chí, sự hưng phấn và đam mê của lập trình viên.
Cho dù các thách thức nhưng không thể phủ nhận lập trình viên công nghệ thông tin là một nghề hot và giúp bạn sống khỏe. Đặc biệt là những bạn muốn theo đuổi một công việc tự do, freelance vì bạn có thể làm ở bất cứ đâu mình muốn. Do đó, hãy tìm hiểu kỹ cơ hội và thách thức, nhận định bản thân mình có phù hợp hay không đề có thể theo đuổi lâu dài.
Pha Lê