Song song với việc làm hài lòng những ông bà chủ nhà giàu khó tính, các quản gia thời nay còn phải am hiểu công nghệ để điều khiển những ngôi nhà thông minh của giới lắm tiền.
Không rành công nghệ, đừng mơ trụ nghề
Khi Graham Lefford bắt đầu làm công việc quản gia vào năm 1989, công việc hàng ngày của ông là lên kế hoạch cho các buổi tiệc tối và cẩn thận chuẩn bị một khay đồ ăn sáng bao gồm cà phê và một tờ báo.
Nhưng vào một buổi chiều gần đây, ông Lefford phải giải quyết một vấn đề quản gia hiện đại hơn: Chiếc màn hình TV khổng lồ đang xếp trên trần nhà không thể bật ra để xem. Ông đã dành gần một giờ khắc phục sự cố hệ thống điện, kiểm tra những cánh tay rô bốt phụ trách việc xếp gọn và mở TV ra, sau đó phải khởi động lại toàn bộ hệ thống phần mềm điều khiển ngôi nhà để chiếc TV có thể bật ra, khép vào từ trần nhà.
“Mấy ngôi nhà giờ đây quá phức tạp và đầy dẫy công nghệ”, ông Lefford nói. “Nếu không có những kiến thức công nghệ cơ bản, bạn không thể hoàn thành công việc được nữa”. Lefford đang làm việc cho một nhà giàu ở New York, Mỹ.
Công việc quản gia cho những nhà giàu hiện nay đã biến đổi rất nhanh do sự tác động của công nghệ. Những ngôi nhà đại gia hiện nay được trang bị hầu như mọi công nghệ tiên tiến nhất – như máy quét võng mạc, khóa cửa điều khiển bằng iPad, màn hình hiển thị với các phím điều khiển giấu trên tường, hay hệ thống điều khiển đèn chiếu dưới nước. Quản gia đang ngày càng giống với nhân viên IT ở các công ty.
Nhà giàu hiện nay khi thuê quản gia hay người quản lý thường đòi hỏi kinh nghiệm về công nghệ hoặc bằng kỹ sư. Những ngôi trường đào tạo quản gia thì kết hợp với các công ty phần mềm để đào tạo cho người học cách sử dụng các thiết bị công nghệ trong nhà, trong khi các công ty cung cấp quản gia thì gia tăng tuyển dụng nhân viên đến từ phòng IT của các tập đoàn lớn hay hệ thống khách sạn. Bản thân những người quản gia lại đang bối rối trong việc cân bằng giữa công việc cốt lõi của họ là làm hài lòng những ông bà chủ khó tính, với việc quản lý những hệ thống nhà thông mình rất phức tạp.
Giám đốc một doanh nghiệp chuyên cung cấp dịch vụ quản gia tại Mỹ cho biết, hiện nay không phải là thời mà người quản gia với trang phục lịch sự, tay bê chiếc khay bạc với ly cà phê và tờ báo có thể làm hài lòng chủ nhân. “Nếu anh không biết cách thiết lập một hệ thống Wi-Fi an toàn, hay chuyển đổi dữ liệu trên iPad, hoặc không sử dụng được hệ thống Crestron hay Savant, thì anh không thể trụ được với nghề”, ông này nói, đề cập đến hai hệ thống nhà thông minh phổ biến tại Mỹ.
Trường dạy quản gia bắt tay công ty công nghệ
Thực tế, không chỉ người giàu mà cả một bộ phận người không giàu cũng đang ngày càng gặp rắc rối với hệ thống công nghệ phức tạp trong nhà. Nhưng những năm gần đây, nhà giàu đã nâng tầm ngôi nhà thông minh lên một cấp cao hơn hơn – và bắt những nhân viên quản lý nhà phải vận hành chúng. Weber Tysvaer – một chuyên viên quản lý bất động sản, đồng thời cũng quản lý đội ngũ quản gia của vài nhà giàu cho biết, ở các nhà mà ông làm việc, có rất nhiều bo mạch và máy chủ được đặt ở các tầng hầm ngôi nhà, với hệ thống dây dẫn khổng lồ và nhiều màu chạy dọc bờ tường.
“Trông chúng như mấy cái đàn ống ở nhà thờ”, ông nói. “Nhìn chúng khá là đẹp, dĩ nhiên trừ khi chúng bỗng nhiên dở chứng”.
Ông Tysvaer làm trong một khu phức hợp ở Manhattan (một trong năm thành phố lớn của New York, được xem là trung tâm văn hóa và kinh tế của toàn nước Mỹ), do một hoàng tử ở Trung Đông làm chủ. Khu nhà là một biểu tượng của công nghệ và an ninh. Tuy vậy hệ thống ở đây thi thoảng vẫn trục trặc: Wi-Fi không hoạt động, hệ thống nhà thông minh thường xuyên phải khởi động lại, hay các cánh cửa hiện đại đóng/mở bằng vân tay thường xuyên bị lỗi không đóng được. Toàn bộ hệ thống công nghệ cho ngôi nhà cần được trùng tu, với mức giá khoảng 500.000USD (tương đương hơn 10 tỷ đồng), chỉ sau vài năm tòa nhà được xây dựng.
Ông Tysvaer cũng đang làm việc ở những ngôi nhà khác, nơi người ta có thể dùng iPad để mở hệ thống chiếu phim tại gia, điều khiển nhạc, tắt mở đèn, mở hệ thống thác nước nhân tạo, hoặc điều khiển việc bơm mùi hương qua hệ thống thông gió. Nhưng rất nhiều lần hệ thống không làm việc đồng bộ với nhau, và việc sửa chữa phải mất hàng tiếng đồng hồ gọi đến nhà sản xuất sản phẩm lẫn nhóm phát triển phần mềm. Ông Tysvaer cho rằng những nhà giàu dường như trang bị hệ thống quá mạnh, quá phức tạp so với nhu cầu của họ.
Trong khi đó, ông Lefford cho rằng công nghệ giúp ông có nhiều thời gian thoải mái hơn nhưng cũng nhức đầu hơn. Ngồi ở nhà, ông Lefford có thể điều khiển hệ thống ở nhà chủ chỉ bằng chiếc iPad. Ông có thể thiết lập hệ thống sưởi, đóng rèm, tắt đèn, và đóng cửa chỉ với một cú chạm trên iPad. Ông thậm chí có thể nhận hoa từ dịch vụ chuyển phát, đặt từng bó hoa cho từng phòng ở nhà chủ ở New York trong khi ông vẫn ở nhà ông ở Michigan.
Nhưng vào một buổi tối chủ nhật, khi Lefford nghỉ làm, nhà chủ không thể bật đèn ở tầng trên của ngôi nhà. Để sửa được đèn, Lefford phải mở nắp hệ thống điện, rút vài sợi dây, đồng thời bấm nút khởi động lại. Dĩ nhiên nhà chủ chả thèm đụng đến chiếc đèn hư cho đến khi Lefford quay trở lại làm việc vào thứ Hai.
Những trường đào tạo quản gia và các hiệp hội đang thắt chặt quan hệ với các công ty chuyên sản xuất thiết bị công nghệ cao. Một hiệp hội về quản lý bất động sản cho biết họ đang làm việc với Crestron và Savant để thiết kế các khóa nhằm đào tạo cho các quản gia cách vận hành và sửa chữa hệ thống nhà thông minh. Những trường khác thì đang đưa chương trình đào tạo mạng và lập trình vào các khóa học. Đối với các trường, những công việc IT dạng này đang trở thành môn tiêu chuẩn cần phải đào tạo học viên quản gia.
Thuê luôn nhân viên IT túc trực trong nhà
Trong một vài ngôi nhà mà chủ nhân siêu giàu, hệ thống công nghệ trong nhà quá phức tạp đến nỗi gia chủ phải thuê thêm các chuyên viên công nghệ để vận hành bên cạnh quản gia gia đình. Nhà sáng lập một công ty sản xuất cửa thông minh cho biết gần đây anh đã thuê giúp hai nhân viên IT cho một nhà giàu ở Anh. Một trong số hai người này là trưởng nhóm kỹ sư của một hệ thống khách sạn lớn ở Luân Đôn, người kia đến từ bộ phận IT của một tập đoàn lớn. Hai người này giờ đây được trả lương cao hơn, “sáu con số” – tức ở mức hơn 100.000 (bảng Anh hoặc USD, một năm).
Một công ty khác tại Mỹ cũng vừa đưa hai nhân viên IT vào quản lý hệ thống công nghệ ở hai ngôi nhà đại gia. Một nhà của giám đốc quỹ đầu tư, với hệ thống công nghệ phức tạp về chứng khoán được thiết lập tại gia. Một nhà khác thì chủ nhân muốn tạo một hệ thống tìm kiếm video để ông có thể xem từng chi tiết bàn thắng ở các giải đấu thể thao chuyên nghiệp. Cả hai nhân viên IT này có thể kiếm trên 150.000 USD/năm.
Thi thoảng, công việc khó khăn nhất về công nghệ đối với các quản gia chính là làm sao để… thoát khỏi công nghệ. Ông Lefford nói ông chủ trước của ông trong khi đầu tư cho hệ thống nhà thông minh của mình đã kiên quyết bắt công ty cung cấp phải sử dụng một chiếc điều khiển từ xa kiểu cũ, chứ không dùng chiếc remote mới vì sợ không biết dùng. Dù công ty cung cấp dịch vụ thuyết phục đến mấy nhưng ông chủ của Lefford cũng không chịu, phát cáu, và chửi thề: “Tôi muốn tự mình biết cách điều khiển ngôi nhà của tôi”…
MINH DUY