Càng ngày, mạng truyền thông xã hội càng chứng minh được tính hữu dụng của nó trong cuộc sống xã hội thời công nghệ và kết nối.
Vụ khủng bố hàng loạt tại thủ đô Paris (Pháp) tối thứ Sáu 13-11-2015 đã gây chấn động toàn cầu. Bọn khủng bố Hồi giáo đã ra tay thảm sát tại những nơi đang tập trung nhiều người vui chơi giải trí dịp cuối tuần tại Kinh đô Ánh sáng Paris, một trong những thành phố thu hút đông du khách nhất trên thế giới. Đặc biệt là sân vận động Stade de France đang diễn ra trận bóng đá giao hữu giữa hai đội Pháp và Đức với hơn 80.000 khán giả trong sân và nhà hát Bataclan đang diễn ra buổi trình diễn bán hết sạch vé của một ban nhạc rock tới từ Mỹ. Tính tới ngày 16-11 đã ghi nhận được 132 người chết và hàng trăm người khác bị thương.
Ngay sau 6 vụ đánh bom liều chết và bắn giết của bọn khủng bố, người ta đã vội vã tìm kiếm nhau. Tìm kiếm không chỉ ngoài đời thật mà người ta còn dùng các mạng di động, các mạng truyền thông xã hội để tìm kiếm nhau, thông báo cho nhau sự an toàn của mình.
Những người dùng Internet ở Pháp đã gửi những lời đề nghị thiết tha và đau lòng lên mạng xã hội tin nhắn Twitter để tìm kiếm những người thân yêu của mình trước đó có mặt tại những nơi xảy ra tấn công. Một post ghi: “Nếu có ai biết tin về Lola, 17 tuổi, tại Bataclan tối nay, làm ơn liên lạc với chúng tôi.” Một post khác thể hiện sự lo lắng về một người bạn tên Thibault cũng có mặt tại buổi ca nhạc đó. “Anh ấy chưa trở về với tôi. Xin giúp tôi.” Nhà hát Bataclan tối đó chật ních hàng trăm người yêu nhạc rock, phần lớn là giới trẻ. 4 tên khủng bố trang bị súng tiểu liên AK-47 đã xông vào xả súng bắn giết trong gần 20 phút. Khoảng 100 người chết trong nhà hát này. Có những tin nhắn trên Twitter báo rằng buổi trình diễn đã bắt đầu rồi sau đó “im lặng một cách đáng sợ”, không có thêm thông tin gì tiếp theo. Phải chăng chủ nhân những Tweet đó đã trở thành nạn nhân của bọ khủng bố.
Trong buổi tối kinh hoàng bắt đầu từ khoảng 9g30 đó, 8 tên khủng bố (đó là mới biết có 8 tên bỏ xác tại trận) đã ra tay giết chóc tại 6 vị trí ở Paris. Đây là vụ thảm sát đẫm máu nhát ở châu Âu trong hơn một thập niên qua. Nó là vụ thảm sát khủng khiếp nhất tại Paris kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai.
Hàng ngàn cư dân Paris đã dùng hashtag #PorteOuverte (cửa mở) để tổ chức những nơi nghỉ ngơi cho những người còn bị lang thang ngoài trời giữa đêm khuya – đặc biệt là ở những khu vực bị tấn công. Ai cần được giúp đỡ, cứ liên lạc với những dân mạng tốt bụng này. Cái mã hashtag này đã được tung lên mạng xã hội tới 480.000 lần. Đây là từ khóa (keyword) được dùng nhiều thứ nhì trên mạng Twitter ở Pháp, chỉ sau hashtag #fusillade (nổ súng) được dùng tới 700.000 lần trong thời điểm kinh hoàng này.
Một người Paris mời chào: “Nếu có ai lang thang, tôi có thể thu xếp cho 2 hay 3 người tại phố Rue des Martyrs.” Tài khoản WroteGabDeLioncourt: “Ghế sofa của chúng tôi luôn sẵn sàng cho 2 hay 3 người tại Maraichers.” Những người khác đã lập ngay website khẩn cấp “porteouverte.eu” để giúp những ai cần tìm nơi ở tạm thời trong đêm đó, sau các vụ khủng bố.
Trong khi đó, mạng xã hội lớn nhất thế giới Facebook đã đưa ra chức năng check-in “Paris Terror Attacks” cho phép người ta báo tin rằng họ đã thoát ra khỏi nơi nguy hiểm, và báo những kết nối của họ trên Facebook. Một tin nhắn trên dịch vụ Kiểm tra An toàn Facebook Safety Check ghi: “Hãy nhanh chóng tìm và kết nối với các bạn bè ở khu vực này. Hãy đánh dấu là họ an toàn nếu như bạn biết rằng họ OK.” Tính năng này cũng cho phép mọi người kiểm tra xem những người bạn có trong danh sách Friends của mình sống tại Paris có được an toàn không.
Một người phát ngôn của Facebook nói với hãng tin Pháp AFP: “Chúng tôi bị sốc và đau buồn bởi những sự kiện đang xảy ra tại Paris. Việc thông tin liên lạc là cực kỳ quan trọng trong những thời điểm này, cả cho những người đang ở đó và cho bạn bè và gia đình của họ đang nóng lòng biết tin tức.”
Ngay sau khi nghe tin xảy ra khủng bố đẫm máu tại Paris, người dùng Facebook trên toàn thế giới có thể kiểm tra xem những người thân yêu của mình đang có mặt tại thủ đô nước Pháp có được an toàn không. Đó là nhờ công cụ Kiểm tra An toàn (Safety Check) của Facebook.
Công cụ này đã được mạng truyền thông xã hội Facebook đưa ra hồi năm 2014 để giúp những người ở những khu vực thiên tai, thảm họa có thể check-in vào Facebook cho phép những người quan tâm tới họ ở bất cứ nơi đâu có thể biết người thân của mình đang an toàn. Tất nhiên, tất cả đều phải có tài khoản Facebook.
Từ đầu năm 2015 tới nay, Facebook đã phải kích hoạt công cụ Safety Check tới 5 lần trong các vụ thảm họa lớn trên thế giới. Trong đó có vụ động đất tại Nepal hồi tháng 4-2015 giết chết hơn 8.000 người. Vụ ở Paris lần này là lần đầu tiên Safety Check được kích hoạt khi xảy ra tấn công khủng bố.
Nữ sinh viên Mỹ Lauren Woidela đang học âm nhạc tại Paris cho biết, sau khi xảy ra những vụ tấn công khủng bố tại Paris, cô đã nhận được một thông báo của Facebook báo cho biết cô đang ở trong khu vực xảy ra tấn công khủng bố. Facebook cho cô tùy chọn để gửi tin nhắn cùng một lúc tới tất cả bạn bè của mình trên Facebook để họ biết cô vẫn OK.
Gia đình của Lauren sống tại thành phố Overland Park (bang Kansas, Hoa Kỳ), cách Paris hơn 4.000 dặm bên kia Đại Tây Dương. Cha mẹ cô là ông bà Scott Woidela và Denise nói rằng tim họ muốn rơi ra khỏi lồng ngực khi nhìn thấy cảnh tượng các vụ khủng bố vừa xảy ra tại Paris. Bà mẹ nhắn tin SMS báo cho chồng hay. Ông bố Scott đã lập tức dùng điện thoại quốc tế của nhà để gọi cho con gái. May mắn cho gia đình là cô vẫn an toàn. Lauren là đứa con duy nhất của họ. Bà Denise nói: “Chúng tôi yêu nó nhiều lắm. Nó là tất cả đối với chúng tôi.”
Các vụ khủng bố xảy ra gần căn hộ của Lauren tại khu Latin Quarter ở phía Nam Paris. Đây là lần thứ hai trong năm 2015, gia đình Lauren lên ruột vì con gái. Hồi tháng 2-2015, những tay súng khủng bố Hồi giáo đã gây ra vụ thảm sát hàng chục người tại tòa soạn tạp chí trào phúng Charlie Hebdo ngay tại Paris.
Bà Denise ở Mỹ vừa xem tin tức trên TV, vừa liên lạc với con gái ở Paris qua video call.
Cũng nhờ có tính năng video call trên Internet mà cha mẹ của Lauren không chỉ nghe giọng mà còn có thể nhìn thấy con gái mình an toàn tại Paris. Có điều vui là cả ông bà Woidela và cô sinh viên Lauren đều chia sẻ với kênh truyền hình KCTV News 5 rằng họ cảm thấy tự hào về nhau vì mọi người đều biết sử dụng phương tiện công nghệ để liên lạc với nhau trong những tình huống nguy khốn.
PHẠM HỒNG PHƯỚC (theo e-CHIP M!)